MONUMENTAAL WONEN

In de Amsterdamse wijk Bos en Lommer zijn ca. 600 bijzondere woningen gerenoveerd. De renovatie van de Bosleeuw is hierbij voorbeeldstellend geweest voor de omgang met het spanningsveld tussen maximale verduurzaming en cultuurhistorische waarde.

Renovatie in bewoonde staat

De woningbouw in Bos en Lommer is aan het begin van de 20e eeuw voor de toen nog jonge woningwet ontwikkeld. De woningen hebben net geen monumentale status (orde 2), maar zijn voor de volkshuisvesting van cultuurhistorisch grote waarde. Ze vormen typologisch een interessante tussenvorm in de ontwikkeling van bouwblok naar strokenverkaveling. De plannen voor de wijk dateren uit 1935, de tijd dat Cornelis van Eesteren bij de dienst stadsontwikkeling experimentele woningbouw voor de functionele stad aanzwengelde en het Algemeen Uitbreidingsplan ontwikkelde.

kaw renovatie woningen bosleeuw amsterdam architect architectuur monument

Hightech anno nu, jaren 40 looks

De vier bouwblokken van de Bosleeuw droegen met verfijnde dakoverstekken en ranke stalen kozijnen bij aan het rijke straatbeeld uit deze periode. Renovatie tijdens de stadsvernieuwing heeft de gebouwen kwalitatief doen afgeleiden met goedkope oplossingen en matige detaillering. Een eerste onderzoek wees uit dat een restauratieve aanpak niet haalbaar was. Naast economische aspecten zou binnenisolatie de gebruikswaarde sterk beïnvloeden. Daarom is met een bouwconsortium een aanpak ontwikkeld voor een complete, nieuwe gevel om het gebouw heen. Hiervoor is zorgvuldig onderzoek gedaan naar mogelijke kozijntypes en exact passende keramische producten. De steen moest niet alleen architectonisch passen, maar ook technisch als strips onder garantievoorwaarden te verwerken zijn.

Razendsnelle renovatierups

Het project is door een bijzondere aanpak binnen budgetten voor sociale renovatie uitgevoerd in slechts 12 dagen per woning. Hiervoor is het proces van ontwerp en uitvoering uitgelijnd. De woningverbetering vond plaats in bewoonde staat. Hierbij zijn aangepakt de volledige gevel, dak, portieken, entrees, isolatie, plint, installaties, badkamers, keukens en toiletten. Ook zijn plattegrondverbeteringen als opties bij mutaties uitgewerkt.

Vergelijkend onderzoek

De Bosleeuw is vergelijkend onderzocht en wordt als voorbeeld gehanteerd voor de duurzame aanpak van cultuurhistorisch waardevolle sociale huurwoningen.

Deel project

Renovatie Bosleeuw Amsterdam

Opdrachtgever Stadgenoot Amsterdam
Duurzaamheid Renovatie in bewoonde staat naar label A, verduurzamingsopties huurder (pv panelen)
Programma 180 woningen in 1 bouwblok renovatie in bewoonde staat
Jaar van oplevering 2014
Fotograaf Gerard van Beek, Hennie Raaymakers
Projectteam Reimar von Meding Daniel Rucki Iskandar Pané
Tomas Verhoeven