Het verzorgingshuis Zuiderschans voldeed niet meer aan de wensen en eisen die we vandaag de dag stellen aan wonen met zorg. Samen met zorginstelling Van Neynsel en woningcorporatie Zayaz ontwikkelden we WIJ ZIJN ZUIDERSCHANS.

KAW-kaart-NL-Den-Bosch
Locatie

Den Bosch

Jaar van oplevering

2022

Opdrachtgever

Zayaz
Van Neynsel

Programma

Gecombineerd woongebouw en zorggebouw

83 appartementen voor 65-plussers met en zonder zorgvraag, mensen met dementie en zogenaamde buurtverbinders.

Partners

Propos Consultancy
Goudstikker De Vries
Huisman Van Muijen
Peutz
Interieur zorggebouw: Burobas

Ingezette expertises

Herstructurering

Kwetsbare doelgroepen

Nieuwbouw

Woningbouw

Woonzorgvisie

Zorggebouw

Zorg terug in de wijk

Er is een grote verandering gaande in het zorglandschap. De zorgvraag blijft toenemen, maar genoeg personeel vinden is steeds moeilijker. Als gevolg hiervan moeten mensen met een zorgvraag langer thuis wonen. Hoe we wonen met zorg verandert hierdoor ook. Er is meer behoefte aan zelfstandige zorg-proof woningen en woonvormen waar intramurale zorg geboden kan worden.

Het gebouw Zuiderschans in Den Bosch stond lang leeg. Een mooi, nieuw gebouw brengt betaalbaar wonen en zorg terug in de wijk. 83 sociale huurappartementen voor 65-plussers en vier groepswoningen met in totaal 44 woningen vormen een nieuw thuis voor mensen met verschillende hulp- en/of zorgvragen, nu en in de toekomst.

kaw axo woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn
kaw foto woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn fotograaf Richard Sinte Maartensdijk
Axonometrie programma gebouw | foto van de buurtruimte

Inspelen op verandering

Senioren kunnen zelfstandig wonen, met zorg letterlijk naast de voordeur. Op het centrale plein is ruimte voor ontmoeting met familie, vrienden, buurtbewoners en vrijwilligers. In de speciaal ingerichte groepswoningen met 44 studio’s wonen mensen met dementie. Dit deel verhuurt de corporatie rechtstreeks aan de zorginstelling, voor zeker 20 jaar. De zorgcluster is zo ontworpen dat de woningen na de afgesproken verhuurperiode ook weer kunnen dienen als reguliere sociale huurwoningen.

Het gebouw is zo opgezet dat toekomstige veranderingen in de zorg makkelijk zijn door te voeren. Doordat bijvoorbeeld weinig installaties in wanden en vloeren zijn geïntegreerd. Naast aanpasbaarheid was inpasbaarheid een groot vraagstuk. Hoe krijg je het gewenste programma ingepast binnen deze locatie in de bestaande wijk?

De driehoekige kavel was een uitdaging, maar het bleek mogelijk om een gelaagd gebouw te maken, wat qua maat aansluit op de omliggende bebouwing en waarbij parkeren grotendeels op eigen terrein wordt opgelost.

kaw plattegrond woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn
kaw foto woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn fotograaf Stijn Poelstra

Verbinding staat centraal

Zayaz en Van Neynsel werken met een vernieuwend zorgconcept die ze samen met Butterfly Effect hebben ontwikkeld. In acht appartementen wonen ‘buurtverbinders’. Dit zijn vrijwilligers die zich wekelijks inzetten voor de bewoners. Door het organiseren workshops, wandelingen of het kerstdiner, maar soms is het ook gewoon een luisterend oor bieden. Ze worden hierbij ondersteund door een community coach en werken samen met de zorgmedewerkers van Van Neynsel. De druk op zorgpersoneel verminderd en kwetsbare bewoners krijgen zo meer aandacht.

De Zuiderschans is volledig ingericht op het maken van contact. Dit geldt ook voor mensen met dementie. Hun voordeuren komen uit in de algemene, beschermde omgeving met allerlei sociaal-culturele voorzieningen. Op het centrale plein is steeds weer wat nieuws te beleven. ‘Wij zijn Zuiderschans’ is een veilig en gezellig thuis. Een echte community van en voor 65- plussers.

Het is een chique gebouw!
Wijkmanager
Zuid
kaw foto woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn fotograaf Stijn Poelstra

Visie op ontwerp én zorg

De visiepresentatie voor het ontwerp sloot goed aan bij de wensen van Zayaz en van Neynsel. Maar ook onze visie op zorg. We maken verschillende belevingswerelden voor verschillende bewonersgroepen. Zo kunnen mensen in de tuin genieten van groen en tuinieren of in het hof een beschut plekje opzoeken. Op het overdekte plein vind je voorzieningen. Het is een klein stukje stad geworden.

Maar wel een duurzaam en verantwoord stukje stad. Zayaz heeft duidelijke doelen gesteld volgens The Naturel Step principes. Samen hebben we de ambities concreet en realistisch gemaakt. Dit resulteerde onder andere in een gebouw dat grotendeels droog en demontabel gebouwd is.

Ons speerpunt: een passend gebouw op deze plek. De locatie staat langs een belangrijke, drukke weg en is een zichtlocatie. De omgeving wordt gevuld met gebouwen in de prachtige Bossche School architectuur. Een fraai uitzicht om voor te ontwerpen!

kaw foto woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn fotograaf Stijn Poelstra
kaw foto woonzorggebouw Zuiderschans Den Bosch architect Mathieu Kastelijn fotograaf Stijn Poelstra

Fris en rijk

De vele positieve reacties van de gemeente, de omwonenden en de opdrachtgevers motiveren: “We zijn zelf blij met de keuze van materiaal en detaillering, dat maakt het ontwerp fris en rijk.” Een mooie gelaagdheid zorgt voor meerdere beelden op het gebouw. Vanaf elke hoek en afstand past het in de omgeving en voegt het toe. Met een knipoog naar de jaren 70 architectuur weten we een hedendaags gebouw te maken.

De buurt is hier welkom

Leef de ruimte in de stad. We creëren verschillende ruimtes binnen en buiten. De buitenkant is stedelijk, terwijl binnen beschutte, vriendelijke plekken zijn. Door een open dialoog met de buurt en actief in gesprek te gaan tijdens het ontwerpproces kwamen wensen naar voren. Het gebouw mocht niet hoger worden dan het huidige, de hoeveelheid bomen moesten bewaard blijven en ze wilden graag zo min mogelijk last van de nieuwe verlichting die aangebracht gaat worden. Praktische wensen waar wij iets mee kunnen. Het bijzondere van dit project is dat de buurt altijd welkom is. Een ontmoetingsplek zorgt dat omwonenden elkaar hier blijven ontmoeten.

Wil je meer weten? Neem contact op met Mathieu Kastelijn

Of laat een bericht achter
Projectteam

Danny van Persie

Folkert Hofstra

Mathieu Kastelijn

Terence Lee

Wouter Rooijackers

Publicaties

2023 | De Correspondent

Fotografie

Richard Sinte Maartensdijk
Stijn Poelstra