WIJKGERICHT VERDICHTEN

Wijk in beweging

Aan de Boschmeersingel in Den Bosch stonden twintig eenlaagse huurhuisjes uit 1965. Technisch versleten, energetisch achterhaald. Bewoonster Riet vatte het treffend samen: “Ik kan de verwarming net zo goed buiten zetten.” Woningcorporatie Zayaz koos voor sloop en vervangende nieuwbouw. Niet alleen vanwege de bouwtechnische staat, maar ook om doorstroming en vernieuwing in de wijk te stimuleren. De nieuwe sociale huurwoningen, variërend van 50 tot 70 m², zijn levensloopbestendig en gericht op een- en tweepersoonshuishoudens. De opdracht: ontwerp een toekomstbestendig en zo duurzaam mogelijk woongebouw, passend in de buurt.

Hoge ambities waarmaken

Het ontwerp bestaat uit twee bouwblokken met in totaal 52 levensloopbestendige appartementen. Vanuit de buurt klonk een duidelijke wens voor een uitstraling van steen. Tegelijk vroeg de corporatie om een zo duurzaam mogelijke aanpak. Niet alleen op energetisch gebied maar ook bij de keuze voor materialen en de mate van demonteerbaarheid. Bijzonder is dat Zayaz deze ontwikkeling bewust als pilot heeft ingezet om de eigen duurzaamheidsambities te verkennen. Een woningcorporatie die zó hoog inzet op circulariteit en duurzaamheid is nog geen vanzelfsprekendheid – dit project laat zien dat het wel kan. Van buiten ogen de gebouwen traditioneel, maar achter de stenen gevels schuilt een verrassend hoogwaardig biobased ontwerp.

Biobased

De gebouwen worden bijna volledig opgebouwd in hout, met CLT-vloeren en wanden in houtskeletbouw met houtvezelisolatie. De gevels zijn afgewerkt met circulaire stenen van koudgeperst sloopafval, gemaakt door de aannemer. Ook de materialen uit de huidige sloop worden weer hergebruikt voor nieuwe circulaire stenen. Hoge isolatiewaarden en luchtdichtheid in combinatie met een slim installatieconcept, zorgen voor een zeer laag energieverbruik. Alle woningen zijn gasloos, krijgen zonnepanelen op de daken en worden verwarmd met een individuele warmtepomp. Onder het sedumdak wordt water op gevangen met retentiekratten, om wateroverlast in de buurt te beperken. Ook buiten wordt duurzaamheid doorgetrokken met waterdoorlatende verharding en beplanting die bijdraagt aan biodiversiteit.

Herkenbare en eigentijdse architectuur

De architectuur sluit aan bij het karakter van de wijk en voegt daar op subtiele wijze iets nieuws aan toe. De gebouwen hebben een schil van metselwerk met een houten binnenconstructie, geplaatst op een stevige, herkenbare plint. Elke woning biedt uitzicht op zowel de singel als de woonstraat, waardoor bewoners altijd verbonden blijven met hun omgeving. In de materialisatie is gekozen voor een bruinrode circulaire rozerode baksteen met grijze voeg; in de plint zorgt een donkerdere voeg voor contrast. Het groene hekwerk vormt een fris contrast met de steen, terwijl de houten kozijnen en gevelaccenten juist warmte toevoegen aan het geheel. Terrasafscheidingen van beukenhagen verzachten het beeld en versterken de relatie met het groen rondom.

Dialoog als uitgangspunt

De plannen voor de nieuwbouw ontstonden niet op de tekentafel, maar in dialoog met de buurt. KAW was aanwezig bij meerdere inloopavonden en vertaalde de wensen van bewoners naar concrete ontwerpkeuzes. Dat ging verder dan alleen gebouwvorm en woningtypologie: ook de uitstraling van het gebouw, de doelgroep, parkeeroplossingen, groenstructuur en veiligheid kwamen uitgebreid aan bod. Door bewoners vanaf het begin bij het proces te betrekken, is er niet alleen een duurzaam gebouw neergezet, maar ook breed draagvlak gecreëerd. Dit project laat zien dat biobased bouwen goed samengaat met een vertrouwde, wijkgerichte uitstraling.