EEN THUIS VOOR ZORG EN RUST
Aan de Mondriaanlaan in Nieuwegein krijgt een voormalig gezondheidscentrum een nieuwe bestemming. Het wordt een plek waar zorg en rust samenkomen: een hospice en logeerhuis onder één dak. Voor mensen in hun laatste levensfase en voor zorgbehoevenden die tijdelijk ergens anders moeten verblijven – zodat mantelzorgers even op adem kunnen komen.
Unieke vraag, passend antwoord
Het pand aan de Mondriaanlaan is in 2022 aangekocht door de gemeente, die in samenwerking met Stichting Proxima, Stichting Pand en Stichting Logeerhuis Nieuwegein specifieke zorgruimte zocht. Zo zijn er steeds meer mensen die terminale zorg nodig hebben, maar stijgt ook de vraag naar logeerplekken voor zieken om Nieuwegeinse mantelzorgers tijdelijk te ontlasten. Concreet wilden ze zes hospicekamers, vier logeerkamers en een kamer voor de hulpdienst Nieuwegein samenbrengen in het pand aan de Mondriaanlaan. Ons herbestemmingsplan, dat naast het sociale en natuurinclusieve aspect ook de behoeften van beide zorggroepen combineert, was een schot in de roos.
Gevoel voor beleving
Waar het logeerhuis ruimte biedt aan zorgbehoevenden, zodat het thuisfront even op adem kan komen, is het hospice er voor mensen in hun laatste levensfase. De technische ruimtevraag van beide groepen lijkt dan misschien op elkaar, toch staan ze in de dagelijkse beleving ver van elkaar af. Zorgfases verschillen sterk en ontmoetingen kunnen confronterend zijn. Daarbij is juíst die beleving zo belangrijk: hoe brengen we het huiselijke gevoel van het hospice naar een van oudsher institutioneel gezondheidscentrum? Beide opgaven vormden het uitgangspunt voor ons ontwerp, dat ruimte biedt aan alle gebruikers en behoeften.
Separaat maar samen
Na meerdere inspiratiesessies met vrijwilligers die voor de zorginstellingen werken, kwamen we tot een ontwerp dat klopt. Zij weten immers precies wat elke doelgroep in het dagelijkse reilen en zeilen nodig heeft, óók om het voor hen tot een fijne werkplek te maken. Het ontwerp laat rust, ruis en reuring logisch in elkaar overlopen. Zo grenst het hospice aan de luwte en het omliggende groen, ofwel de rust. Het logeerhuis grenst juist aan de levendige woonstraat, dicht bij de reuring. In het midden van beide gebouwdelen ligt de ‘ruis’, in de vorm van een grote personeelskeuken. De keuken scheidt de twee zorginstellingen, maar is tegelijkertijd ook een verbindende factor. Want juist de huiselijkheid en de zoete inval maken van deze plek een sociale spil in het geheel.
Hospicekamer
Bescheiden van buiten
De locatie aan de Mondriaanlaan is compact en relatief verhard, maar heeft wel veel natuur dicht bij. Het park ligt praktisch om de hoek en er staan veel grote bomen in de buurt. Ons ontwerp legt de verbinding met dit groen. Zo is de architectuur ingetogen en sluit de donkerbruine gevel met houten details perfect aan op het bomendecor. Daarnaast boosten groene gevels en daken de biodiversiteit en staan de patio’s met begroeide pergola garant voor een prettig buitenzijn. Een welkome toevoeging die mensen in de laatste fase van hun leven de nodige rust en vrede biedt.
Duurzame toekomst
In het bestaande gebouw was ruimte zat, vandaar de keuze om te herbestemmen. Ideaal, want dit is goedkoper en duurzamer dan sloop-nieuwbouw. Binnen het ontwerp lag de focus dus op maximaal behoud of herinzetbaarheid van materialen. Zo wordt de bestaande trap verplaatst en blijven bijna alle buitenkozijnen intact. Voor de patio bij het hospice moest een klein gebouwdeel naar de grond, maar de constructie blijft staan en dient straks als basis voor de pergola; ideaal om de zon tijdens hete dagen te weren. Verder zetten we vol in op low-tech installatie en is het gebouw natuurinclusief. Van groene gevel tot geborgen patio, hier is ruimte om écht te aarden.
