BESCHERMING ACHTER ROBUUSTE ARCHITECTUUR

In Leeuwarden staat het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel van zorgorganisatie Fier Fryslãn. Het gebouw is het eerste specifieke behandelcentrum in Nederland voor slachtoffers van internationale mensenhandel in Nederland en wij kregen de kans om hier een ontwerp voor te maken. Een bijzonder energieneutraal pand, bekleed met een robuuste cortenstalen gevel.

Tekort aan opvangplaatsen

Van een politiegarage waar in beslag genomen voertuigen opgeslagen werden tot nu een veilig thuis voor mensen die slachtoffer zijn van mensenhandel. Helaas kloppen er dusdanig veel mensen om hulp aan bij Fier, dat ze een nieuwe locatie bij moesten bouwen. Binnen het bestemmingsplan moesten we precies binnen de contouren van de oude garage blijven. De naam Garaasje komt hier vandaan.

In het gebouw is plek voor 32 personen, meestal vrouwen en soms met kinderen, die zijn verdeeld over vier woongroepen op de verdieping. Op de begane grond bevinden zich kantoren, behandelruimtes, ruimten voor dramatherapie en een kinderopvang. Op de rest van de verdiepingen zijn de woningen en klassenlokalen, voor bijvoorbeeld e-learning.

Bijzondere architectuur

Het robuuste industriële materiaal contrasteert mooi met het verfijnde patroon. Binnen creëert het een spannend lichteffect, want de perforaties geven elk moment van de dag een andere lichtinval.

Architecte Beatrice Montesano vond inspiratie voor het ontwerp in het verhaal van Madame Butterfly, de opera van Giacomo Puccini. “Slachtoffers komen beschadigd binnen, maar zullen herstellen en hopelijk weer een nieuwe start vinden. Net als een vlinder, zitten de veelal meiden veilig in hun cocon tot ze ontpoppen tot mooie vlinders, klaar om de wijde wereld te verkennen.”

De buitenwereld is bedreigend voor de bewoners. Om een opgesloten gevoel te voorkomen is er alles aan gedaan de buitenwereld naar binnen te halen. Zo is er in het hart van het gebouw een grote vide, die is aangekleed met veel groen en een monumentale boom.

2.0_KAW-ontwerp-Centrum-Kinderhandel-Mensenhandel

Duurzaamheid

Een warmtekrachtkoppeling die draait op biogas, gewonnen uit de nabijgelegen rioolwaterzuivering, verwarmt het gebouw en wekt elektriciteit op. Zonnepanelen op het dak voorzien in de elektriciteitsbehoefte buiten het stookseizoen.

Het gebouw is daarnaast nagenoeg onafhankelijk van leidingwater. Het regenwater wordt opgevangen in een buffervat en wordt gebruikt voor de was en de toiletten. Ook zijn er regeneratiedouches, deze filteren en hergebruiken het grootste deel van het douchewater. In totaal wordt het gebruik van leidingwater daarmee gereduceerd tot slechts 1/5de deel van reguliere gebouwen.

Ondersteuning

Dankzij de postcodeloterij en Terre des Hommes is dit project mogelijk gemaakt: ze ondersteunen dit project met 3 miljoen euro. Daarmee houden we de woonlasten laag en kan dit CKM de komende jaren meer mensen hulp bieden.

Veilige Veste

Het CKM staat naast de Veilige Veste in Leeuwarden, het bekroonde opvanghuis voor jonge vrouwen die slachtoffer zijn van geweld. Behalve een contrasterende kleurstelling, koper versus glanzend wit, hebben de gebouwen verder geen relatie met elkaar. De reden hiervoor is dat ze een andere doelgroep bedienen. De gebouwen zijn beide opgezet met als inspiratie het campus concept. Elk gebouw heeft een eigen identiteit met haar eigen voorzieningen.

Deel project

Woonzorggebouw CKM Leeuwarden

Opdrachtgever Fier
Locatie Leeuwarden
Bijzonderheid Eerste centrum in Nederland voor slachtoffers van kinder- en mensenhandel
Programma 32 woonunits verdeeld in 4 woongroepen plus voorzieningen
Jaar van oplevering 2014
Publicaties 2014 | architectenweb
Projectteam Beatrice Montesano Kasper Niezen Johannes Klimstra